Nadpotliwość, (nadmierna potliwość) – (łac. i ang Hyperhidrosis) stan kliniczny, w którym stwierdzamy nadmierną produkcję potu (niepotrzebną do „schładzania” organizmu). Trudno jest określić fizjologiczną normę ilości wydalanego potu, dlatego rozpoznanie choroby często opieramy na subiektywnym odczuciu pacjenta. Proszę zwrócić uwagę na to, że nadmierna potliwość występuje w sytuacjach nieadekwatnych do fizjologicznych reakcji wywoływanych przez czynniki środowiskowe. Najczęściej objawy nadpotliwości lokalizują się w okolicy twarzy, dłoni i stóp. W nielicznych badaniach naukowych udowodniono, że blisko 40% schorzeń tego typu ma podstawy genetyczne i może ujawniać się w różnych okresach życia. Problem tym jest obciążone blisko 1-2% społeczeństwa.

Proces produkcji potu jest kontrolowany przez autonomiczny układ nerwowy, niezależny od naszej woli. Układ ten kontroluje około 5 milionów gruczołów potowych rozmieszczonych w różnych miejscach naszej skóry. Zbadano, że prawie dwie trzecie z tych gruczołów zlokalizowane jest w skórze dłoni i stóp. Wzrost wydzielania potu w tych okolicach jest zależny od aktywności odpowiedniego odcinka pnia współczulnego. Lokalizacja i unieczynnienie tych miejsc stanowi podstawę leczenia operacyjnego.

Etiologia

Przyczyny nadpotliwości nie są jeszcze dokładnie poznane. Najczęściej podaje się, że zaburzenia te wynikają z nieprawidłowej stymulacji układu autonomicznego przez różnorodne nieznane, czynniki środowiskowe i wewnętrzne. Niewiele wiemy jeszcze o regulacji ośrodkowej tego procesu. Liczne badania w tej dziedzinie wciąż trwają. My również w nich uczestniczymy.

Diagnostyka

Podstawowa diagnostyka opiera się na prawidłowo zebranym wywiadzie oraz wykluczeniu innych przyczyn organicznych nadpotliwości (np. nadczynności tarczycy, cukrzycy, akromegalii, guzów nadnerczy itp.). Chorzy opisują swoje dolegliwości, określając ich nasilenie.
Graficzną technikę detekcyjną, stosujemy przygotowując chorego przed zastosowaniem techniki iniekcyjnej (Botox). W przypadku leczenia operacyjnego, w celu monitorowania efektu pooperacyjnego, wszyscy chorzy są badani przed zabiegiem i przez 3 lata po zabiegu za pomocą Lasser-Dopplera (wg. Protokułu POSZS).

Leczenie

Leczenie chirurgiczne nadpotliwości rozwija się od blisko 60 lat, technika operacyjna z biegiem czasu uległa znacznemu udoskonaleniu. Zabiegi operacyjne, które wykonujemy, są wykonywane w klinikach leczących te dolegliwości w Stanach Zjednoczonych i Europie Zachodniej od 12 lat. Również my w tym samym czasie rozpoczęliśmy operacje posługując się tą techniką.

W ośrodku w którym pracujemy wykonujemy zabiegi torakoskopowe sympatektomii piersiowej i laparoskopowe sympatektomii lędźwiowej. Posiadamy duże doświadczenie w tego typu operacjach. Wykonaliśmy blisko 350 zabiegów torakoskopowej sympatektomi piersiowej z rezultatem dobrym i bardzo dobrym. Najlepsze efekty uzyskujemy u osób młodych. Leczenie operacyjne ma tą przewagę nad stosowanie Botoxu, że efekt jest długotrwały. Zabiegów nie trzeba powtarzać a koszt sumaryczny jest znacznie mniejszy. Oczywiście potrzebna jest staranna kwalifikacja przedoperacyjna i wykluczenie innych chorób, w których występują objawy nadpotliwości (np. cukrzycy, nadczynności tarczycy, nerwicy itp.). Stosowana w naszej klinice mikroinwazyjna metoda operacyjna daje bardzo dobre efekty estetyczne.

Leczenie nadpotliwości toksyną botulinową (Botox)

Leczenie metodą iniekcyjną przy użyciu toksyny botulinowej jest małoinwazyjnym zabiegiem wykonywanym w znieczuleniu miejscowym. Botox wstrzykuje się pod skórę bardzo cienkimi, sterylnymi igłami. Zabieg trwa od kilkunastu minut do godziny, w zależności od obszaru poddawanego ostrzykiwaniu. Efekty są widoczne już po kilku dniach, a zakończenia nerwowe zostają zablokowane na okres 6 do 12 miesięcy, po czym organizm wytwarza nowe. Dlatego konieczne jest powtarzanie zabiegu co jakiś czas w celu podtrzymania efektu. Bezpośrednio po zabiegu można czasami zaobserwować zaczerwienienie i obrzęk miejsca poddanego ostrzykiwaniu, a także miejscową bolesność. Wszystkie te dolegliwości zanikają w ciągu kilku dni od zabiegu.

Należy pamiętać o przeciwwskazaniach do zabiegu toksyną botulinową: okres ciąży i karmienia piersią, nadwrażliwość na składniki preparatu, miejscowe uszkodzenie skóry lub jej infekcja, stwardnienie zanikowe boczne, zespół Lamberta-Eatona, miastenia rzekomoporaźna.